Çevrimdışı
- 26 Eylül 2025
- 30
- 0
- 6
İnternetten bir eğitim videosu açtın, büyük bir heyecanla kodu yazdın.
Satır satır ilerledin, eğitmenin anlattığı her şeyi uyguladın.
Sonra…
Bir hata mesajı.
Video çalışıyor, eğitmenin ekranında her şey yolunda, ama sende IDE kırmızıya boğulmuş durumda.
“Ben nerede yanlış yaptım?” diye kendini sorgulamaya başlıyorsun.
Peki sorun gerçekten sende mi?
Yoksa yazılım dillerinde sürüm farkları yüzünden, yıllar önce hazırlanmış bir kaynağı, güncel bir ortamda kullanmaya çalıştığın için mi bu hatalar çıkıyor?
Bu makalede, eski yazılım kaynaklarının neden sorun çıkardığını, sürüm farklarının projelere etkisini ve bu tuzaklardan nasıl kaçınabileceğini adım adım inceleyeceğiz.
Sen de “Bu kod niye bende çalışmıyor?” sorusunun arka planını net bir şekilde anlayacaksın.
Her yazılım dili, kütüphane veya framework zaman içinde gelişir.
Yeni özellikler eklenir, güvenlik açıkları kapatılır, eski özellikler kaldırılır.
Bu değişimleri takip eden numaralara da sürüm (version) diyoruz.
Örneğin:
Hepsinde ortak bir durum var:
Eski sürümlerle yazılmış kaynaklar, yeni sürümlerde bire bir aynı şekilde çalışmayabilir.
Peki tam olarak neden?
Bir programlama dili veya framework güncellendiğinde, üç ana şey değişir:
Bazı sürümlerde, dilin yazım şekli bile değişebilir.
Örneğin:
Eski bir eğitim Python 2 ile anlatıldıysa, sen Python 3 kurduysan hata alman kaçınılmazdır.
Sürüm notlarında sık görmüşsündür:
Yani bir zamanlar çalışan bir fonksiyon, yeni sürümde artık yoktur veya farklı davranır.
Bu neye yol açar?
Örneğin:
Bir öğretici, “Şu komutu yazın, projeyi ayağa kaldırın” dediğinde sen aynı komutu yazarsın ama:
Ve sen kendini şu soruyu sorarken bulursun:
“Ben aynı şeyi yapıyorum ama neden ekranım böyle değil?”
Eski eğitim videoları veya blog yazıları özellikle şu alanlarda baş ağrısı yapar:
Bu nedenle, “sadece dil” değil, kullandığın framework’ün sürümü de çok önemlidir.
Eski bir kaynağı “boşuna değil, gerçekten eski” yapan şey işte bu kırıcı değişikliklerdir.
Özellikle JavaScript dünyasında:
Sen videodaki komutu aynen yazarsın ama NPM yeni sürümü getirir, sonuç: Hata.
Diyelim ki bir blog yazısında şu kodu gördün:
Eski yazıda uygulama şu şekilde başlatılıyor:
React’in güncel sürümünde ise:
Eski kaynakla aynı adımları izlesen bile, sürüm farkı yüzünden:
görmen çok olasıdır.
Çoğu modern yazılım projesi Semantik Versiyonlama (Semantic Versioning) kullanır.
Genelde şu formatta görürsün:
Bir kaynağın hangi sürüme göre hazırlandığını bilmek bu yüzden kritiktir.
Örneğin:
Arada sadece 3 fark yok; onlarca minör ve patch, belki de kırıcı değişiklik düşmüş olabilir.
Blogda yazıyor:
Sen de Angular CLI’yi kuruyorsun, aynı komutu yazıyorsun ama:
Çünkü o makale Angular 8 için yazılmış, sen Angular 16 kullanıyorsun.
Eski projelerde:
Bu durumda insanlar genelde “Ben yanlış bir şey mi yaptım?” diye düşünüyor, ama suç genelde kullanıcıda değil; sürüm farkında.
Eski kaynaklarda kullanılan:
Sen kodu aynen yazarsın, IDE ise “Bu fonksiyon artık yok” diye şikayet eder.
Hayır.
Eski kaynaklar tamamen değersiz değildir, ama dikkatli kullanılmalıdır.
Ancak sürüm farkı olan yerlerde:
gerekir.
Artık asıl işe yarayan bölüme gelelim:
Bu sorunları en aza indirmek için pratik olarak ne yapabilirsin?
Bir video veya yazı buldun mu, ilk bakacağın şey:
Eğer 4–5 yıl önce yazılmışsa, bu içerikte anlatılanların en azından bir kısmı güncel değildir.
Örneğin:
Bu bilgilere dikkat ederek kendi ortamını buna göre ayarlayabilir (veya güncel eğitimi tercih edebilirsin).
gibi resmî siteler, en güvenilir ve güncel kaynaktır.
Çoğu zaman eski bir içerikte gördüğün yapının yenisini, “Migration Guide” veya “Upgrade Guide” sayfalarında bulabilirsin.
Profesyonel projelerde sürümler şu şekilde yönetilir:
Bu dosyalarda kullanılan sürümler sabitlenir (örn: ^1.2.3 yerine doğrudan 1.2.3 yazılır), böylece gelecekte paket güncellemeleri projeyi bozmaz.
bu sorunları minimuma indirir.
Bir kaynak “Python 3.10 + belli kütüphane sürümleriyle” çalışıyorsa, sen de aynı ortamı kolayca taklit edebilirsin.
Bu listeyi alışkanlık hâline getirdiğinde, sürüm farklarından kaynaklı problemler seni çok daha az yoracaktır.
Yazılım dillerinde sürüm farkları, özellikle yeni başlayanlar için gizli tuzaklar gibidir.
Sen “Aynı kodu yazıyorum ama çalışmıyor” diye düşünürken, perde arkasında dilin, framework’ün veya kütüphanenin sürümü sana fark ettirmeden oyunu değiştirmiş olabilir.
Eski kaynaklar:
Bu yüzden:
seni çok daha sağlam bir yazılım geliştirici hâline getirir.
Bir dahaki sefere bir video veya blog yazısı açtığında, kendine şunu sor:
“Bu kaynak hangi sürüme göre anlatılmış ve ben şu an hangisini kullanıyorum?”
Satır satır ilerledin, eğitmenin anlattığı her şeyi uyguladın.
Sonra…
Bir hata mesajı.
Video çalışıyor, eğitmenin ekranında her şey yolunda, ama sende IDE kırmızıya boğulmuş durumda.
“Ben nerede yanlış yaptım?” diye kendini sorgulamaya başlıyorsun.
Peki sorun gerçekten sende mi?
Yoksa yazılım dillerinde sürüm farkları yüzünden, yıllar önce hazırlanmış bir kaynağı, güncel bir ortamda kullanmaya çalıştığın için mi bu hatalar çıkıyor?
Bu makalede, eski yazılım kaynaklarının neden sorun çıkardığını, sürüm farklarının projelere etkisini ve bu tuzaklardan nasıl kaçınabileceğini adım adım inceleyeceğiz.
Sen de “Bu kod niye bende çalışmıyor?” sorusunun arka planını net bir şekilde anlayacaksın.
Yazılım Sürümleri Nedir? Neden Bu Kadar Önemli?
Her yazılım dili, kütüphane veya framework zaman içinde gelişir.
Yeni özellikler eklenir, güvenlik açıkları kapatılır, eski özellikler kaldırılır.
Bu değişimleri takip eden numaralara da sürüm (version) diyoruz.
Örneğin:
- Python 2.x → Python 3.x
- AngularJS → Angular 2+
- .NET Framework → .NET Core → .NET 6/7+
- React’in eski class bileşenleri → yeni hook yapısı
Hepsinde ortak bir durum var:
Eski sürümlerle yazılmış kaynaklar, yeni sürümlerde bire bir aynı şekilde çalışmayabilir.
Peki tam olarak neden?
Sürüm Farkları Neden Bu Kadar Baş Ağrıtıyor?
Bir programlama dili veya framework güncellendiğinde, üç ana şey değişir:
- Sözdizimi (syntax)
- Fonksiyonların çalışma şekli
- Araçların ve kütüphanelerin sürümleri
1. Sözdizimi Değişiklikleri
Bazı sürümlerde, dilin yazım şekli bile değişebilir.
Örneğin:
- Python 2’de print "Merhaba"
- Python 3’te print("Merhaba")
Eski bir eğitim Python 2 ile anlatıldıysa, sen Python 3 kurduysan hata alman kaçınılmazdır.
2. Eski Fonksiyonların Kaldırılması veya Davranışının Değişmesi
Sürüm notlarında sık görmüşsündür:
Yani bir zamanlar çalışan bir fonksiyon, yeni sürümde artık yoktur veya farklı davranır.
Bu neye yol açar?
- Eski kaynakta kullanılan fonksiyon → Yeni sürümde hata
- Davranışı değişen method → Beklenmeyen sonuçlar
3. Araç ve Kütüphane Sürümlerinin Uyumsuzluğu
Örneğin:
- Node.js sürümü
- NPM paket sürümleri
- Framework sürümü (React, Angular, Vue vb.)
- ORM kütüphanesi sürümü
Bir öğretici, “Şu komutu yazın, projeyi ayağa kaldırın” dediğinde sen aynı komutu yazarsın ama:
- Paket sürümü farklıdır
- Varsayılan yapı değişmiştir
- Oluşan proje yapısı, videodakinden tamamen farklı görünür
Ve sen kendini şu soruyu sorarken bulursun:
“Ben aynı şeyi yapıyorum ama neden ekranım böyle değil?”
Eski Kaynakların En Çok Sorun Çıkardığı Durumlar
Eski eğitim videoları veya blog yazıları özellikle şu alanlarda baş ağrısı yapar:
1. Framework Geçişleri (Angular, React, Vue…)
- AngularJS ile Angular 2+ arasında neredeyse farklı iki dünya vardır.
- React’te class component ağırlıklı anlatılan eski içerikler, güncel hook yapısıyla kafa karıştırır.
- Vue 2 ile Vue 3 arasında bile bazı önemli farklar vardır.
Bu nedenle, “sadece dil” değil, kullandığın framework’ün sürümü de çok önemlidir.
2. Büyük Dil Geçişleri (Python 2 → 3, PHP 5 → 7)
- Python 2 artık resmi olarak desteklenmiyor.
- Eski Python kaynakları, Python 3’te doğrudan çalışmıyor.
- Aynı şey PHP 5 → 7 geçişinde de yaşandı; performans ve sözdizimi farkları oluştu.
Eski bir kaynağı “boşuna değil, gerçekten eski” yapan şey işte bu kırıcı değişikliklerdir.
3. Paket ve Kütüphane Ekosistemleri
Özellikle JavaScript dünyasında:
- Bir video çekildiğinde React sürümü X ise, bugün X+7 olmuş olabilir.
- create-react-app yerine artık Next.js, Vite veya farklı araçlar tercih ediliyor olabilir.
- Bir NPM paketinin dokümantasyonu, sürüme göre değişmiş olabilir.
Sen videodaki komutu aynen yazarsın ama NPM yeni sürümü getirir, sonuç: Hata.
Somut Bir Örnek: Sürüm Farkı Yüzünden Çalışmayan Kod
Diyelim ki bir blog yazısında şu kodu gördün:
Kod:
// Eski bir React örneği
class App extends React.Component {
render() {
return <h1>Merhaba Dünya</h1>;
}
}Eski yazıda uygulama şu şekilde başlatılıyor:
Kod:
ReactDOM.render(<App />, document.getElementById('root'));React’in güncel sürümünde ise:
- Yeni createRoot yapısı kullanılıyor,
ve şu şekilde öneriliyor:
Kod:
import { createRoot } from 'react-dom/client';
const root = createRoot(document.getElementById('root'));
root.render(<App />);Eski kaynakla aynı adımları izlesen bile, sürüm farkı yüzünden:
- Uyarı,
- Hata,
- Boş ekran
görmen çok olasıdır.
Sürüm Farklarını Daha İyi Anlamak İçin Versiyonlama Mantığını Bilmek Gerekir
Çoğu modern yazılım projesi Semantik Versiyonlama (Semantic Versioning) kullanır.
Genelde şu formatta görürsün:
- MAJOR (Ana sürüm) → Kırıcı değişiklikler içerir. (Örn: 2.x → 3.x)
- MINOR (Ara sürüm) → Yeni özellikler eklenir, geriye dönük uyumluluk sürdürülür.
- PATCH (Yama) → Küçük düzeltmeler ve bug fix’ler.
Bir kaynağın hangi sürüme göre hazırlandığını bilmek bu yüzden kritiktir.
Örneğin:
- React 15 ile yazılmış bir makale
- Sen React 18 kullanıyorsun
Arada sadece 3 fark yok; onlarca minör ve patch, belki de kırıcı değişiklik düşmüş olabilir.
Eski Kaynakları Kullanırken Yaşanan Tipik Problemler
1. Komutların Çalışmaması
Blogda yazıyor:
Kod:
ng new proje-adiSen de Angular CLI’yi kuruyorsun, aynı komutu yazıyorsun ama:
- Farklı sorular çıkıyor
- Oluşan dosya yapısı videodakinden farklı
- Bazı komutlar artık -- parametreleriyle çalışmıyor
Çünkü o makale Angular 8 için yazılmış, sen Angular 16 kullanıyorsun.
2. Farklı Dosya Yapıları
Eski projelerde:
- src içindeki dosya isimleri farklı
- Konfigürasyon dosyalarının yapısı değişmiş
- Bazı dosyalar artık hiç yok (örn: eski Webpack config’leri)
Bu durumda insanlar genelde “Ben yanlış bir şey mi yaptım?” diye düşünüyor, ama suç genelde kullanıcıda değil; sürüm farkında.
3. Hatalı veya Eksik Fonksiyonlar
Eski kaynaklarda kullanılan:
- Bir metodun adı değişmiş olabilir.
- Artık kullanılmaması tavsiye ediliyor (deprecated) olabilir.
- Alternatif bir çözüm öneriliyor olabilir.
Sen kodu aynen yazarsın, IDE ise “Bu fonksiyon artık yok” diye şikayet eder.
Peki Eski Kaynaklar Tamamen Çöpe mi Atılmalı?
Hayır.
Eski kaynaklar tamamen değersiz değildir, ama dikkatli kullanılmalıdır.
Eski Kaynaklar Şu Amaçlarla Hâlâ İşe Yarayabilir:
- Temel kavramları öğrenmek için
- Mantığı anlamak için
- Tarihsel gelişimi görmek için
Ancak sürüm farkı olan yerlerde:
- Dokümantasyonu kontrol etmek
- Resmî kaynaklara bakmak
- Stack Overflow veya GitHub Issues gibi yerlerden güncel çözümleri karşılaştırmak
gerekir.
Sürüm Farklarından Kaynaklı Sorunları Azaltmak İçin Neler Yapabilirsiniz?
Artık asıl işe yarayan bölüme gelelim:
Bu sorunları en aza indirmek için pratik olarak ne yapabilirsin?
1. Kaynağın Tarihine Bak
Bir video veya yazı buldun mu, ilk bakacağın şey:
- Yayın tarihi
- Son güncellenme tarihi
- Bahsettiği sürüm notları
Eğer 4–5 yıl önce yazılmışsa, bu içerikte anlatılanların en azından bir kısmı güncel değildir.
2. Hangi Sürüme Göre Anlatıldığını Kontrol Et
Örneğin:
- “Bu eğitim, React 16 için hazırlanmıştır.”
- “Bu video, Python 3.6 üzerinde anlatılmıştır.”
- “Bu kurs, Angular 9 sürümünü kapsamaktadır.”
Bu bilgilere dikkat ederek kendi ortamını buna göre ayarlayabilir (veya güncel eğitimi tercih edebilirsin).
3. Resmî Dokümantasyonu Her Zaman Yanında Tut
- react.dev
- angular.io
- python.org
- dotnet.microsoft.com
gibi resmî siteler, en güvenilir ve güncel kaynaktır.
Çoğu zaman eski bir içerikte gördüğün yapının yenisini, “Migration Guide” veya “Upgrade Guide” sayfalarında bulabilirsin.
4. Projelerde Sürüm Numaralarını Kilitle (Version Lock)
Profesyonel projelerde sürümler şu şekilde yönetilir:
- package.json (JavaScript projelerinde)
- requirements.txt (Python projelerinde)
- pom.xml (Java projelerinde)
Bu dosyalarda kullanılan sürümler sabitlenir (örn: ^1.2.3 yerine doğrudan 1.2.3 yazılır), böylece gelecekte paket güncellemeleri projeyi bozmaz.
5. Sanal Ortamlar ve Container Kullan
- Python’da venv
- Node.js projelerinde nvm
- Docker kullanarak ortamı izole etmek
bu sorunları minimuma indirir.
Bir kaynak “Python 3.10 + belli kütüphane sürümleriyle” çalışıyorsa, sen de aynı ortamı kolayca taklit edebilirsin.
Tablo: Eski Kaynaklarla Çalışırken Yapılacaklar Listesi
| Adım | Yapılması Gereken |
|---|---|
| 1 | Kaynağın tarihine bak |
| 2 | Kullanılan sürümü öğren |
| 3 | Kendi ortam sürümünü kontrol et |
| 4 | Gerekirse sanal ortam veya container oluştur |
| 5 | Hata aldığında ilk iş resmî dokümantasyona göz at |
| 6 | Stack Overflow / GitHub Issues üzerinden aynı hata araması |
| 7 | Eski yöntem inatla zorlanmıyorsa, yeni yöntemleri araştır |
Bu listeyi alışkanlık hâline getirdiğinde, sürüm farklarından kaynaklı problemler seni çok daha az yoracaktır.
Sonuç
Yazılım dillerinde sürüm farkları, özellikle yeni başlayanlar için gizli tuzaklar gibidir.
Sen “Aynı kodu yazıyorum ama çalışmıyor” diye düşünürken, perde arkasında dilin, framework’ün veya kütüphanenin sürümü sana fark ettirmeden oyunu değiştirmiş olabilir.
Eski kaynaklar:
- Temel mantığı anlamak için hâlâ değerlidir.
- Ancak bire bir kopyala–yapıştır yapmak için çoğu zaman güvenli değildir.
Bu yüzden:
- Kullandığın dilin ve framework’ün sürümünü bilmek,
- Kaynakların güncelliğini kontrol etmek,
- Resmî dokümantasyonla dost olmak,
- Sürüm farklarını doğal bir süreç olarak kabul edip, “Ben mi yanlış yapıyorum?” suçluluğundan çıkmak
seni çok daha sağlam bir yazılım geliştirici hâline getirir.
Bir dahaki sefere bir video veya blog yazısı açtığında, kendine şunu sor:
“Bu kaynak hangi sürüme göre anlatılmış ve ben şu an hangisini kullanıyorum?”
